του Ιωάννη Μανομενίδη, Υποψήφιου Ροδόπης
Σμήναρχου ε.α. ΑΔΙΣΠΟ-ΣΙ, Οικονομολόγου Msc, Εφοδιαστή MSc
Εκτ.Καθηγητή ΑΤΕΙΘ, Εθελοντή ΚΕΘΕΑ
Βαίνουμε στις εκλογές με την αξιοποίηση ενός σκανδάλου διαφθοράς ως εάν το σύστημα υπήρχε και παραβιάστηκε. Όμως όλοι οι Έλληνες αντιλαμβάνονται ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται με παντελώς υποκειμενικά κι ευκαιριακά κριτήρια των εκάστοτε υπουργών και των στρατιωτικών αλλά χωρίς σύστημα που αφήνουν περιθώρια για ευρείας κλίμακας διαφθορά.
Όμως οι λύσεις υπάρχουν στην επιστήμη κι έχουν υιοθετηθεί στο εξωτερικό αλλά και αποσπασματικά στη χώρα μας, όπως είναι η διακλαδικότητα, που έχει εφαρμοστεί μόνο στον επιχειρησιακό τομέα, αλλά ούτε εκεί ολοκληρωμένα και με αποφασιστικότητα αλλά με παλινωδίες.
Οι οργανωτικές λύσεις στις Ένοπλες Δυνάμεις πρέπει να είναι ολοκληρωμένες, ώστε να υπηρετούν την αποστολή τους κι όχι επιμέρους συμφέροντα, συντεχνίες και βαρίδια του παρελθόντος, και να εξοικονομούν πόρους με αποτελεσματικότητα, που έχει αποδειχθεί διεθνώς ότι υπηρετείται από τη διακλαδικότητα. Θα εξηγήσουμε ξεχωριστά για την ολοκληρωμένη εφοδιαστική υποστήριξη (που καλύπτει προμήθειες εξοπλισμού και δια βίου υποστήριξη) και στις επιχειρήσεις, όμως και στα δύο με τις ίδιες αρχές.
1. Αναδιοργάνωση των Προμηθειών και της Υποστήριξης ως ανεξάρτητου οργανισμού και με διακλαδική αντίληψη ενιαία για όλους τους κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων (ή και άλλων δημοσίων φορέων που ενδεχομένως χρησιμοποιούν ανάλογο εξοπλισμό λ.χ. λιμενικό, ΟΤΑ, που διαθέτουν από ελικόπτερα έως απορριματοφόρα οχήματα κλπ αλλά και τρίτων χωρών όπως οι ΗΠΑ υποστηρίζουν, κερδίζοντας, τις Ένοπλες Δυνάμεις όλων των συμμάχων τους, υποστηρίζοντας και την αμυντική τους βιομηχανία) και ολοκληρωμένης εφοδιαστικής υποστήριξης που σημαίνει ότι η λήψη της απόφασης για τη σχεδίαση, την ανάπτυξη ή την προμήθεια ενός εξοπλισμού, θα γίνεται από τον ίδιο φορέα (ολοκληρωμένη ομάδα προγράμματος) που θα συνεχίσει να διαχειρίζεται και την υποστήριξη του εξοπλισμού όσο θα είναι σε χρήση, μέχρι ακόμη και την απόσυρση του. Αυτή η αντίληψη είναι γνωστή διεθνώς ως ολοκληρωμένη εφοδιαστική υποστήριξη (ILS – Integrated Logistics Support).
Οι αντιλήψεις αυτές δεν είναι άγνωστες στη χώρα μας, αλλά ποτέ δεν υιοθετήθηκαν, παρά μόνο αποσπασματικά, δημιουργώντας εξωτερικές και μη ολοκληρωμένες στην οργάνωση των Ενόπλων Δυνάμεων, Γενικές Διευθύνσεις που μετέφεραν σε πολιτικά πρόσωπα τις αρμοδιότητες που προηγούμενως ασκούταν από Αξιωματικούς των Ενόπλων Δυνάμεων. Βεβαίως υπήρχε η κριτική της αναποτελεσματικότητας, που όμως οφείλονταν στην ακαταλληλότητα των επιχειρησιακών Αξιωματικών που από στρατιωτικοί επιχειρησιακών Μονάδων Όπλων του Στρατού Ξηράς, Μαχίμων του Πολεμικού Ναυτικών και Ιπταμένων της Πολεμικής Αεροπορίας, κλήθηκαν να διαχειριστούν προμήθειες εξοπλισμών, χωρίς προηγούμενη εμπειρία και γνώση, κάτι που δεν έγινε για τη νοσηλεία του προσωπικού, όπου το αποτέλεσμα θα ήταν προφανές και άμεσο με θανάτους ασθενών, στην διαχείριση των προμηθειών το αποτέλεσμα δεν ήταν τόσο άμεσο, ώστε να αφυπνίσει την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία για την αξιοποίηση των Αξιωματικών Υποστήριξης.
Αντίθετα, οι λύσεις αυτές, αποτελούν πλέον κοινό τόπο για άλλες χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο με την ενοποίηση στον Defence Equipment Support (διακλαδικά για στρατό, ναυτικό και αεροπορία) των προηγούμενων υπηρεσιών προμηθειών (Defence Procurement Agency) και υποστήριξης (Defence Logistics Organisation). Αυτά τα προφανή στη διεθνή επιστήμη της εφοδιαστικής (Logistics) είναι πολύ σημαντικά για την αποτελεσματικότητα των προμηθειών εξοπλισμού αλλά και την ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας. Όμως τα ιδιοτελή συμφέροντα, που ευθύνονται για τη σημερινή διαφθορά και αναποτελεσματικότητα, εξυπηρετούνται να περιορίζονται σε δηλώσεις εντυπωσιασμού περί ILS, Logistics κλπ.
2. Όσον αφορά τις επιχειρήσεις, σήμερα μετά από περισσότερο από μία δεκαετία, η διακλαδικότητα έχει πλέον επιβληθεί για λόγους αποτελεσματικότητας όσον αφορά την διαλειτουργικότητα. Έτσι οι τρεις κλάδοι των Ενόπλων Δυνάμεων, πλέον λειτουργούν επιχειρησιακά με πλήρη διοίκηση υπό τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ. Όμως η σπατάλη παραμένει με την διατήρηση σε λειτουργία τεσσάρων ανεξάρτητων λειτουργικά Επιτελείων με ξεχωριστούς Αρχηγούς που δεν εξυπηρετεί σε τίποτα παρά μόνο τετραπλασιάζει τα κόστη, ενώ η κοινή αποστολή εξυπηρετείται από το ΓΕΕΘΑ.
Ανεξάρτητα από την σημερινή κρίση που αξιώνει άμεσες περικοπές κόστους, η άμεση ενοποίηση των Επιτελείων σε ένα, σε συνδυασμό με την προαναφεθείσα διακλαδικότητα στα Logistics, θα εξοικονομήσει μέχρι και το μισό λειτουργικό κόστος, όχι μόνο στα Επιτελεία αλλά και συνολικά στις Ένοπλες Δυνάμεις και θα αποτελέσει έναυσμα εξυγίανσης με την αναδιοργάνωση των Ενόπλων Δυνάμεων από μηδενική βάση.
Η διατήρηση της σημερινής σπάταλης οργάνωσης των Ενόπλων Δυνάμεων, εξυπηρετεί μόνο ιδιοτελή προσωπικά συμφέροντα των Ανωτάτων Αξιωματικών για να διατηρούν θέσεις Αρχηγών Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας, που έχουν πλέον καταστεί συμβολικοί.
Οι ανωτέρω προτάσεις, αποτελούν σαφώς προϋποθέσεις εξοικονόμησης σημαντικών πόρων, αλλά παράλληλα αποτελούν προτάσεις που συμβάλουν στην επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα και βεβαιότητα στην αποτελεσματική εφοδιαστική υποστήριξη με βάση τις σύγχρονες αντιλήψεις και τις διεθνείς άριστες πρακτικές, αλλά προσκρούουν στα κοντόφθαλμα συμφέροντα των ηγεσιών και συμπιέζουν το ανθρώπινο δυναμικό των Μονάδων, που καλείται να ανταπεξέλθει σε αυξημένες απαιτήσεις με διαρκείς μειώσεις των αμοιβών.
Η προτεινόμενη πολιτική, μπορεί να δώσει ανάσα στον προϋπολογισμό των Ενόπλων Δυνάμεων και περιθώρια για την ικανοποίηση των αιτημάτων για αποκατάσταση των αδικιών που έγιναν ισοπεδωτικά στα μισθολόγια των στρατιωτικών, και αντίθετα από ότι εμφανίζεται για λόγους εντυπωσιασμού, ιδίως έπληξαν τους χαμηλόμισθους και το προσωπικό των Μονάδων των συνόρων της χώρας, για το οποίο η εκάστοτε κεντρική εξουσία αδιαφορεί, διακατεχόμενη από στενά κομματικά κίνητρα, που ευνοούν τα Επιτελεία της Αθήνας, με υπερστελέχωση με υψηλόβαθμους και υψηλά αμειβόμενους και αμοιβές ανάλογες των επιχειρησιακών Μονάδων, συχνά εικονικές, όπως όσων Ιπταμένων ή Πλοιάρχων κλπ, εργάζονται σε συνθήκες χλιδής σε ευήλια και ευάερα γραφεία στο κέντρο των Αθηνών και αμείβονται όσο όσοι άλλοι πετούν, πλέουν ή φυλάνε στους αιθέρες, τα θαλάσσια και τα χερσαία σύνορα μας, αντίστοιχα.