Στη χώρα μας, παρότι η Διεθνής Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού έχει κυρωθεί από το Δεκέμβρη του 1992 με το νόμο 2101/92, καταγράφονται συστηματικές παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους και η UNICEF συγκαταλέγει την Ελλάδα στις χώρες που εφαρμόζουν ελλιπή και ανεπαρκή μέτρα για την προστασία των παιδιών. Μία από τις βασικές παραβιάσεις συνιστά η παιδική εργασία.
Παιδική Εργασία
Στοιχεία ερευνών σχετικά με την παιδική εργασία στη χώρα μας συνθέτουν μια ζοφερή εικόνα καθώς μιλούν για 150.000 παιδιά κάτω των 18 ετών που εργάζονται (άλλες έρευνες δείχνουν ότι η εργασία ανηλίκων αντιστοιχεί στο 30% του εργατικού δυναμικού), η πλειοψηφία των οποίων κάτω από άθλιες συνθήκες: στο δρόμο (επαιτεία), πορνεία ή εξαναγκαστική εργασία. Η παιδική εργασία δυστυχώς συνιστά ένα υποβαθμισμένο θέμα στην πολιτική ατζέντα και αυτό γιατί η πολιτική και κοινωνική του σημασία συσκοτίζεται λόγω του ακανθώδους και επώδυνου κοινωνικά προβλήματος της ανεργίας. Μιλώντας όμως για την παιδική εργασία, μιλάμε ουσιαστικά για ανθρώπινα δικαιώματα, για τα δικαιώματα του παιδιού, τα οποία παραβιάζονται κατάφωρα. Άθλιες εργασιακές συνθήκες, εξοντωτικά ωράρια και κανένα ασφαλιστικό δικαίωμα συνθέτουν την εικόνα της εργασιακής καθημερινότητας της συντριπτικής πλειοψηφίας των παιδιών που εργάζονται στη χώρα μας, η οποία εγκαλείται από διεθνείς οργανισμούς για το τεράστιο νομικό και θεσμικό της έλλειμμα σε σχέση με την προστασία των παιδιών.
Εκπαιδευτική διαρροή
Η ανέχεια, ο ρατσισμός και η προκατάληψη απέναντι σε συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες (μετανάστες, πρόσφυγες, τσιγγάνοι) και οι εκπαιδευτικές ανισότητες συνιστούν πρωταρχικούς παράγοντες στη γέννηση του φαινομένου της παιδικής εργασίας και εκμετάλλευσης. Η παιδική εργασία συνεπάγεται παραβίαση του δικαιώματος του παιδιού στην εκπαίδευση και στο παιχνίδι, μιλάμε ουσιαστικά για παραβίαση της παιδικότητας. Η παιδική εργασία στις έρευνες συσχετίζεται άμεσα με τη μαθητική διαρροή, η οποία εξακολουθεί σε πολλούς ορεινούς νομούς να κυμαίνεται σε υψηλά επίπεδα καθώς πολλά παιδιά στην υποχρεωτική ακόμη εκπαίδευση αναγκάζονται ή εξαναγκάζονται να εγκαταλείψουν το σχολείο για να συνεισφέρουν στο οικογενειακό εισόδημα. Η πολιτεία οφείλει να ρυθμίσει το ζήτημα της παιδικής εργασίας σύμφωνα με τις διεθνείς συμβάσεις ορίζοντας και τηρώντας αυστηρά τα κατώτατα όρια ηλικίας και τα ωράρια, διασφαλίζοντας τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα των ανήλικων εργαζομένων και επιβάλλοντας αυστηρές ποινές σε όσους τα παραβιάζουν.
Βία – κακοποίηση
Τα παιδιά έχουν δικαίωμα να ζουν σε ασφάλεια και να προστατεύονται από κάθε μορφή βίας, κακοποίηση σωματική, ψυχική ή σεξουαλική, κακομεταχείριση ή εκμετάλλευση, εγκατάλειψη ή παραμέληση. Δυστυχώς τα στοιχεία για τη χώρα μας είναι απογοητευτικά, καθώς δείχνουν ότι 30.000 παιδιά κακοποιούνται κάθε χρόνο στην Ελλάδα. Επιπλέον, σε συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες στη χώρα μας με την παράδοση του γάμου σε πολύ μικρή ηλικία παραβιάζονται τα δικαιώματα κυρίως των κοριτσιών (αλλά και των αγοριών) τα οποία υποχρεώνονται να παντρευτούν σε κάποιες περιπτώσεις από τα 10-11 χρόνια τους (Ρομά, μειονότητα). Με την ανοχή της πολιτείας και το πρόσχημα του σεβασμού της πολιτισμικής ιδιαιτερότητας θυσιάζονται οι ζωές των παιδιών και παραβιάζεται το δικαίωμα στην ελεύθερη βούληση, στην αυτοδιάθεση, στην εκπαίδευση, στο παιχνίδι, στην παιδική ηλικία. Πολύ συχνά δε οι γάμοι αυτοί, οι οποίοι μπορεί να έχουν συμφωνηθεί από την πρώτη παιδική ηλικία των παιδιών, συνοδεύονται από κακοποίηση και σεξουαλική βία.
Όλα τα παιδιά έχουν ίσα δικαιώματα και τους οφείλεται ο ίδιος σεβασμός ανεξάρτητα από τη γλώσσα, τη θρησκεία, την εθνικότητα, το φύλο, την σωματική κατάσταση. Τα παιδιά των προσφύγων ή τα ανήλικά ασυνόδευτα παιδιά των μεταναστών καθώς και τα παιδιά με αναπηρίες πρέπει να απολαμβάνουν καθεστώς ειδικής προστασίας και να διασφαλίζεται η ασφαλής και αξιοπρεπής διαβίωσή τους. Πρέπει να υπάρχει μέριμνα για ισότιμη πρόσβαση στην κοινωνική ζωή και στην εκπαίδευση. Η πολιτεία οφείλει να λάβει όλα τα νομοθετικά και διοικητικά μέτρα τα οποία είναι απαραίτητα προκειμένου να προστατευτούν τα δικαιώματα όλων των παιδιών που ζουν στη χώρα μας.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι επισημαίνουμε ότι στη χώρα μας τα παιδιά είναι τα πρώτα θύματα της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης. Αγωνιζόμαστε για την προστασία των δικαιωμάτων τους και την εξάλειψη κάθε μορφής βίας, εκμετάλλευσης και ρατσιστικής ή διακριτικής συμπεριφοράς σε βάρος τους και πιο συγκεκριμένα:
- Για τον τερματισμό της κράτησης όλων των παιδιών μεταναστών χωρίς χαρτιά ή αιτούντων άσυλο, η οποία σύμφωνα με τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Ε.Δ.Δ.Α.) παραβιάζει τα άρθρα 3 και 5 της Ε.Σ.Δ.Α.
- Την ποινική δίωξη κάθε ρατσιστικής ή διακριτικής συμπεριφοράς σε βάρος παιδιών ρομά, μεταναστών, αιτούντων άσυλο, παιδιών με αναπηρία ή άλλων ευάλωτων ομάδων.
- Την εξάλειψη κάθε μορφής ενδοοικογενειακής βίας σε βάρος παιδιών καθώς και την εξάλειψη κάθε μορφής σωματικής τιμωρίας των παιδιών.
- Την πρόσβαση όλων των παιδιών στην εκπαίδευση και την άρση του εκπαιδευτικού αποκλεισμού των παιδιών Ρομά με άμεσα μέτρα για τη διευκόλυνση της ένταξής τους στο εκπαιδευτικό σύστημα και την κατάργηση των ρατσιστικών σχολείων γκέτο εκπαιδευτικού διαχωρισμού που εξακολουθούν να υφίστανται.
- Την πρόσβαση όλων των παιδιών σε εμβόλια και υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης.
- Την εξάλειψη του trafficking, της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και κάθε μορφής εργασιακής εκμετάλλευσης σε βάρος παιδιών.
- Την απόλυτη νομική προστασία των ανήλικων εργαζομένων και τη διασφάλιση των εργασιακών και ασφαλιστικών τους δικαιωμάτων
- Τον πλήρη σεβασμό της πολιτιστικής ιδιαιτερότητας, της θρησκευτικής ελευθερίας, του σεξουαλικού προσανατολισμού και της ελευθερίας της έκφρασης κάθε παιδιού.
- Τη δημιουργία δομών για την προστασία των παιδιών από τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης (έλλειψη στέγης ή επαρκούς τροφής, ψυχοκοινωνική μέριμνα κ.α.).
