Στην πραγματική οικονομία, η λογική «να συνεχίσουμε όπως μέχρι τώρα» έχει πλήρως χρεοκοπήσει. Απέναντι σε ένα πολιτικό σύστημα που δεν είναι πια σε θέση ούτε να απορροφήσει τα ευρωπαϊκά κονδύλια του ΕΣΠΑ, προτείνουμε ένα συνολικό πρόγραμμα για επένδυση στη βιωσιμότητα και τις πράσινες θέσεις εργασίας, μέσα από άξονες προτεραιότητας όπως:
– Αναζωογόνηση της υπαίθρου με οικολογικό προσανατολισμό, ιδιαίτερα στις νησιωτικές, ορεινές και μειονεκτικές περιοχές που αποτελούν τα 2/3 της χώρας μας και σήμερα είναι σχεδόν πλήρως εγκαταλειμμένες. Βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία, συνδυασμένη με ήπιο τουρισμό, ανανεώσιμη ενέργεια και μικρής κλίμακας μεταποίηση, μπορούν να δώσουν ξανά ζωή στα χωριά και τις κωμοπόλεις, να επιτρέψουν την οργάνωση σε συστήματα τοπικής οικονομίας και να εξασφαλίσουν αυτάρκεια σε διατροφικά είδη. Περιπτώσεις χωριών όπως η Ανάβρα, στη Μαγνησία, δείχνουν ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό και στη χώρα μας.
– Ενεργειακή στροφή με απεξάρτηση από το πετρέλαιο και το λιγνίτη. Η εξοικονόμηση ενέργειας και η ορθολογική χρήση της, αποτελούν για μας προτεραιότητα. Στην ανανεώσιμη ενέργεια εμπνεόμαστε από το μοντέλο της Γερμανίας και της Δανίας που, παράλληλα με τις εταιρίες, δίνει κεντρική θέση στη σύνδεση της παραγωγής με την τοπική κοινωνία, με συνεταιρισμούς λαϊκής βάσης, δημοτικές επιχειρήσεις και πρωτοβουλίες νοικοκυριών.
Αναβάθμιση των συλλογικών αγαθών, ώστε να αντισταθμίσουν ένα μέρος από τη χαμένη μας αγοραστική δύναμη. Θέλουμε νέα πρότυπα ευημερίας, στηριγμένα κυρίως στην ποιότητα ζωής, ως δικαίωμα για όλους. Είναι ζωτικό να επενδύσουμε στη βελτίωση της δημόσιας συγκοινωνίας, τη δημόσια υγεία και περίθαλψη, την αναβάθμιση των δημόσιων χώρων, την επιστροφή της φύσης στην πόλη, τις κοντινές καθαρές παραλίες, τη δυνατότητα να περπατάμε σε αξιοπρεπείς συνθήκες και να χρησιμοποιούμε με ασφάλεια το ποδήλατο στις καθημερινές μας διαδρομές.
– Συνολικότερο αναπροσανατολισμό της οικονομίας με έμφαση στην έρευνα και καινοτομία, σε πράσινες και εναλλακτικές κατευθύνσεις καθώς και στα πολιτιστικά αγαθά. Σύνδεση της πράσινης καινοτομίας με τη μεταποίηση και την εκπαίδευση. Δημιουργία προγραμμάτων που θα στηρίξουν τους νέους να αναλάβουν παραγωγικές πρωτοβουλίες
Με βάση τις προτεραιότητες αυτές επιδιώκουμε να διαμορφωθεί και σε καθεμιά από τις 13 περιφέρειες ένα ολοκληρωμένο περιφερειακό σχέδιο με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή πολιτών και κοινωνικών φορέων. Η ίδια συμμετοχή είναι απαραίτητη και για την υλοποίησή του, ώστε να μπορέσουμε να στηριχθούμε πρώτα στις δικές μας δυνάμεις ως κοινωνία. Η πράσινη καινοτομία πρέπει να παίξει εδώ καταλυτικό ρόλο.
Στην προσπάθεια αυτή στηρίζουμε, ως αναπόσπαστο μέρος της λύσης, την ανάπτυξη μορφών κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, με αξιοποίηση και της διεθνούς εμπειρίας από χώρες που έζησαν παρόμοιες καταστάσεις. Τοπικά δίκτυα ανταλλαγών χωρίς χρήμα, τράπεζες χρόνου, συνεταιρισμοί παραγωγών- καταναλωτών, παράλληλα τοπικά «νομίσματα», πρωτοβουλίες αστικών κήπων και αγροκτημάτων, χαριστικά και ανταλλακτικά παζάρια, αλλά και πλήθος άλλων μορφών και θεσμών, είναι ανάγκη να προωθηθούν ως επείγουσες κοινωνικές πρωτοβουλίες για στοιχειώδες δίχτυ ασφαλείας απέναντι στην κρίση.
Ένας τέτοιος δρόμος, απαιτεί να στηριχθούμε πρώτα στις δικές μας δυνάμεις, ως κοινωνία, ώστε να πιστέψουμε στο νέο όραμα μας και να το εφαρμόσουμε με εμπιστοσύνη. Πέρα από την πολιτική βούληση, οι πρωτοβουλίες διεξόδου που προτείνουμε, χρειάζονται συμμετοχή των πολιτών, πολιτικές κατάλληλα σχεδιασμένες, ενεργοποίηση του διαθέσιμου ανθρώπινου δυναμικού, ενεργοποίηση αναξιοποίητων φυσικών πόρων όπως η εγκαταλειμμένη γη ή τα αγροτικά υπολείμματα ως βιομάζα για ανανεώσιμη ενέργεια.
Οι απαραίτητες χρηματοδοτήσεις μπορούν να βρεθούν από:
- Το μεγάλο πακέτο που συζητά ήδη η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Σημαντικό είναι να υπάρχει σαφής στόχευση στον αναπροσανατολισμό της οικονομίας και να διεκδικηθεί ειδική ρύθμιση για μηδενική εθνική συμμετοχή, λόγω των έκτακτων συνθηκών που δημιουργεί η κρίσης και η δημοσιονομική μας αδυναμία. Διαφορετικά θα πρέπει να εξετάσουμε τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν ως εθνική συμμετοχή οι απαιτήσεις από το γερμανικό κατοχικό δάνειο.
- «Επενδυτικά ευρωομόλογα» για προγράμματα Πράσινης Στροφής, που θα πρέπει να εκδοθούν στο πλαίσιο μιας πανευρωπαϊκής πολιτικής εξόδου από την κρίση.
- Μια ισχυρή και στοχευμένη ευρωπαϊκή πολιτική Περιφερειακής Συνοχής, όπου αυτή την περίοδο οριστικοποιούνται οι βασικές κατευθύνσεις για μετά το 2013.
- Εργαλεία εγγυήσεων για «εκτροπή» της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών προς την πραγματική οικονομία, με ιδιαίτερη έμφαση στον αναπροσανατολισμό των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και σε πράσινες επενδύσεις σε επίπεδο νοικοκυριών.
- Αποκατάσταση του Προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων, κατά το δυνατόν, στα πριν την κρίση επίπεδα, με ανατροπή των περιορισμών που επιβάλλει το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα.
- Αναμόρφωση της φορολογίας, ως εργαλείου για ενθάρρυνση-αποθάρρυνση δραστηριοτήτων, ανάλογα με τις θετικές ή αρνητικές επιπτώσεις τους στο περιβάλλον και την κοινωνία.
- Βιώσιμες χρήσεις σε δημόσια περιουσία για άμεσες κοινωνικές ανάγκες.