Ο κρίσιμο ρόλος της εκπαίδευσης, και της παιδείας γενικότερα, στη λειτουργία και την ανάπτυξη των σύγχρονων κοινωνιών είναι δεδομένος. Η μόρφωση των πολιτών είναι προς όφελος δικό τους αλλά και της κοινωνίας. Παρόλα αυτά, η παιδεία είναι σήμερα διεθνώς σε κρίση και ειδικότερα στην Ελλάδα η κρίση αυτή είναι ιδιαίτερα οξυμμένη και χωρίς ορατά στοιχεία διεξόδου.
Οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ υποστηρίζουμε ότι η γνώση είναι δημόσιο αγαθό που πρέπει να παρέχεται δωρεάν σε όλους/ες όσους ζουν στη χώρα μας χωρίς ανισότητες και αποκλεισμούς. Αγωνιζόμαστε για ένα εκπαιδευτικό σύστημα που ο ρατσισμός και οι κοινωνικές διακρίσεις δεν θα έχουν θέση ενώ θα προωθείται η προάσπιση της διαφορετικότητας -η αμοιβαία κατανόηση, η αλληλεγγύη και η συνεργατικότητα.
Η επένδυση στην Παιδεία (όπως και στην υγεία και τον πολιτισμό) είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να αντιμετωπίσουμε τη βαθιά κρίση της χώρας Απαιτούνται ενημερωμένοι και μορφωμένοι πολίτες που θα ενεργοποιηθούν στην κατεύθυνση επίλυσης των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε.
- Στις αρχές του 21ου αιώνα, στις περισσότερες χώρες, η υποχρεωτική εκπαίδευση διευρύνεται. Οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ ζητάμε την καθιέρωση διετούς υποχρεωτικής δημόσιας προσχολικής αγωγής και δωδεκάχρονου υποχρεωτικού σχολείου.
- Η δημόσια εκπαίδευση πρέπει να σταματήσει να επιβαρύνει τον οικογενειακό προϋπολογισμό και να παρέχεται πραγματικά δωρεάν. Το όραμά μας είναι η κατάργηση της παραπαιδείας. Τα πτυχία ξένων γλωσσών, μουσικών σπουδών, πιστοποίησης στις Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών κ.α. να δίνονται μέσα στο σχολείο. Τέτοια μέτρα, σε συνδυασμό με τη συνολική και ουσιαστική αναβάθμιση του Δημόσιου Σχολείου θα βοηθήσουν στον περιορισμό της παραπαιδείας.
- Η αναβάθμιση της παιδείας δεν μπορεί να γίνει με υποβαθμισμένους, εργασιακά και κοινωνικά, εκπαιδευτικούς. Οι εκπαιδευτικοί, όπως και όλοι οι εργαζόμενοι άλλωστε, πρέπει να μπορούν να ζουν με αξιοπρέπεια για να μπορούν να αφοσιωθούν στα εκπαιδευτικά και παιδαγωγικά τους καθήκοντα (ο μισθός τους να είναι τουλάχιστον στον μέσο όρο της Ε.Ε.).
- Τα ψηφιακά βοηθήματα, χρήσιμα εργαλεία που αξιοποιούν τις ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν το βιβλίο. Το σχολικό βιβλίο είναι πολύ σοβαρή υπόθεση στο σχεδιασμό μίας εκπαιδευτικής πολιτικής. Το σχολικό βιβλίο κάνει τον μαθητή αληθινό αναγνώστη στα πρώτα χρόνια της ζωής του και είναι αυτό που πρέπει να τον συνδέσει με την πραγματικότητα αλλά να τον βοηθήσει να την ξεπεράσει σε μία δημιουργική κατεύθυνση. Τα σχολικά βιβλία πρέπει να φθάνουν έγκαιρα στα χέρια των μαθητών και να πληρούν αυστηρά επιστημονικά, παιδαγωγικά και αισθητικά κριτήρια.
- Ενίσχυση του ρόλου και των αρμοδιοτήτων της σχολικής μονάδας. Αποκέντρωση των εκπαιδευτικών αρμοδιοτήτων. Ενίσχυση της σύνδεσης της σχολικής μονάδας με την τοπική κοινωνία. Λειτουργία των σχολικών μονάδων ως πολιτιστικών κυττάρων για την ευρύτερη περιοχή.
- Λειτουργική αξιολόγηση και θετική στήριξη του εκπαιδευτικού έργου των σχολικών μονάδων και των εκπαιδευτικών με στόχο τη βελτίωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης και όχι την τιμωρία ή την χειραγώγηση των εκπαιδευτικών. Η αξιολόγηση να έχει αντισταθμιστικό χαρακτήρα, με αποτέλεσμα την υποστήριξη των εκπαιδευτικών μονάδων που υστερούν.
- Συνεχής επιμόρφωση των εκπαιδευτικών όχι μόνο επιστημονική αλλά και παιδαγωγική /ψυχολογική για να μπορούν να αντιμετωπίσουν ζητήματα όπως η νεανική παραβατικότητα, η μαθητική διαρροή αλλά και άλλα σοβαρά προβλήματα της σχολικής ζωής. Φυσικά οι εκπαιδευτικοί, όσο και να επιμορφωθούν, δεν μπορούν να καλύψουν την ανάγκη για ειδικό επιστημονικό προσωπικό που θα τους στηρίζει στο έργο τους.
- Απαλλαγή των εκπαιδευτικών από διοικητικά καθήκοντα. Να υπάρχει σε κάθε σχολείο γραμματέας για το διοικητικό κομμάτι, ώστε οι εκπαιδευτικοί να αφοσιωθούν απερίσπαστοι στα παιδαγωγικά τους καθήκοντα.
- Να νομοθετηθεί ανώτατο όριο των μαθητών ανά τμήμα (25 μαθητές ανά τμήμα, 20 στις κατευθύνσεις του Γεν. Λυκείου και στην Τεχνολογική Εκπαίδευση και η αναλογία μαθητών ανά καθηγητή στα εργαστήρια να γίνει 10:1)
- Επαναλειτουργία και αναβάθμιση των υποστηρικτικών δομών (Πρόσθετη Διδακτική Στήριξη, Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Κέντρα Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού, σχολικές βιβλιοθήκες) ώστε να καλύπτουν επαρκώς τις εκπαιδευτικές και παιδαγωγικές ανάγκες. Ειδικά για τα Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης είναι απώλεια η απόφαση της κυβέρνησης να κλείσει το ένα τρίτο των Κέντρων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (22 συνολικά) όλης της χώρας (για τα οποία έχουν δαπανηθεί εκατομμύρια ευρώ για να κατασκευαστούν και να εξοπλιστούν). Εμείς ζητάμε να ανοίξουν όλα και να στελεχωθούν με όλες τις ειδικότητες, ώστε να τα επισκέπτονται και να εκπαιδεύονται όσο το δυνατόν περισσότερα παιδιά αλλά και ενήλικες πολίτες, στα πλαίσια Επιμόρφωσης ενηλίκων (εκπαιδευτικών και όχι μόνο).
- Ένταξη μαθημάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, αγωγής υγείας, εκπαίδευσης στην ισότητα των φύλων και στα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά και καλλιτεχνικών μαθημάτων (μουσικής, ζωγραφικής, θεατρικών σπουδών κ.α.) ήδη από το δημοτικό, όχι ευκαιριακά για την απορρόφηση κονδυλίων όπως γίνεται σήμερα (με ωρομίσθιους καθηγητές που πληρώνονται μέσω ΕΣΠΑ) αλλά με σαφή προσανατολισμό την ολόπλευρη ανάπτυξη των μαθητών/τριών. Οι δραστηριότητες αυτές είναι σημαντικές γιατί: 1) εξασθενούν τα στεγανά του σχολείου με το περιβάλλον – φυσικό και κοινωνικό, 2) προωθούν την ενεργή εμπλοκή των μαθητών και εκπαιδευτικών σε θέματα διαχείρισης και πολιτικής, 3) δίνουν κίνητρο για βιβλιογραφική έρευνα και θεωρητική και πρακτική εμβάθυνση σε γνώσεις, θεωρίες και μεθοδολογίες, 4) αναπτύσσουν κοινωνικές δεξιότητες (καθώς οι μαθητές σε ομάδες συζητούν, οργανώνουν τη δουλειά τους, διαχειρίζονται διαφωνίες και κρίσεις, παράγουν προτάσεις και δρουν στα πλαίσια του σχολείου ή τοπικών κοινωνιών), 5) καλλιεργούν την κρίση και πολιτική συνείδηση των εμπλεκομένων.
- Καλλιέργεια της αισθητικής αγωγής των παιδιών μέσω των καλλιτεχνικών μαθημάτων αλλά και της συναισθηματικής τους και κοινωνικής τους νοημοσύνης.
- Αλληλεπίδραση του σχολείου με την τοπική κοινωνία μέσω δραστηριοτήτων, εκδηλώσεων και γιορτών.
- Το σχολικό κτίριο, που συχνά μοιάζει περισσότερο με ίδρυμα, είναι ενεργειακά σπάταλο και με πλήρη απουσία του φυσικού στοιχείου, με το τσιμέντο και τα κάγκελα να κυριαρχούν στις αυλές, αποτυγχάνει να εμπνεύσει τα παιδιά. Οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ σε συνεργασία με εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές θα επιδιώξουν άμεσα αλλαγές ώστε τα σχολεία να γίνουν πιο φιλικά στα παιδιά, στη φύση και στη γειτονιά. Παράλληλα θα διεκδικήσουν να αξιοποιηθούν οι εναλλακτικές μορφές ενέργειας (να καλυφθούν όλες οι κενές στέγες σχολείων και άλλων δημόσιων κτιρίων με φωτοβολταϊκά) και η βιοκλιματική αρχιτεκτονική.
- Οι μαθητικές παρελάσεις είναι ένας αναχρονιστικός θεσμός απομεινάρι άλλων αντιδημοκρατικών εποχών που πρέπει να καταργηθεί, ενώ είναι πια καιρός να επανεξετασθεί ο τρόπος που γιορτάζονται μέσα στο σχολείο οι εθνικές γιορτές. Σημαντικό είναι να γίνονται ουσιαστικές καλλιτεχνικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις από τους μαθητές που να απευθύνονται και στη γειτονιά του σχολείου και σε όλη την τοπική κοινωνία.
- Οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ, ενώ θα συνεχίσουμε να διεκδικούμε από το υπουργείο καλύτερη ποιότητα εκπαίδευσης θα κινηθούμε και στην κατεύθυνση της ανάληψης πρωτοβουλιών από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς. Χρειάζεται άμεσα μια εκπαιδευτική «επανάσταση», που θα προτείνει αλλαγές και θα τις επιβάλει στην πράξη μέσα στα σχολεία, με την ενεργή συμμετοχή ολόκληρης της σχολικής κοινότητας. Μίας επανάστασης που θα έχει ουσιαστικό λόγο για το περιεχόμενο της εκπαίδευσης, για τον τρόπο διδασκαλίας, για το σχολείο ως κτίριο και χώρο και για το ρόλο του σχολείου στη γειτονιά.
